Kada su u pitanju organi kod muškaraca, posebno je osetljiva i najsklonija bolesti prostata. Prostata je polna žlezda kod muškaraca, veličine je kestena ili oraha, a njena težina se kreće od 16 – 22 grama. Ovako stanje traje do otprilike 40. godine kada ona počinje da se uvećava, jer dolazi do množenja ćelija. Sama prostata se nalazi ispod bešike. Postoje 4 zone na koje je prostata podeljena, a to su: prednja, centralna, periferna i prelazna zona. Svaka zona je značajna jer ima svoju funkciju.
Najčešća oboljenja prostate su: zapaljenje prostate, odnosno prostatitis, dobroćudno povećanje prostata i karcinom prostate. Nakon 40. godine života preporučuje se da svaki muškarac odlazi na redovne godišnje preglede prostate, jer se na taj način mogu prepoznati znaci nekog oboljenja i na vreme reagovati. Prevencija je važna kod ovog tipa bolesti jer kada se otkrije u ranim fazama brže dolazi do izlečenja i stavljanja bolesti pod kontrolu.
Dobroćudno povećanje prostate
Nakon 40. godine prostata se uvećava jer se ćelije umnožavaju i to se naziva dobroćudno povećanje prostate. Takođe naziv za ovo oboljenje je i benigna hiperplazija prostate ili adenom. Ovo oboljenje ne treba mešati ni smatrati rakom prostate i nikako ne dovodi do njega. Samo oboljenje pogađa unutrašnjost prostate, dok se rak pojavljuje na spoljnom delu prostate. Simptomi urinarne infekcije često se mešaju sa znacima koji se javljuju kada dođe do dobroćudnog povećanja prostate.
Simptomi urinarne infekcije poput bola pri mokrenju ali i krvavog urina javljaju se i kod uvećane prostate, i zato je potrebno odraditi potrebnu dijagnostiku kako bi se utvrdilo šta je u pitanju. Uvećanje prostate može biti različite veličine, odnosno malo, srednje, veliko i veoma veliko. Sama dijagnoza se postavlja na osnovu razgovora sa pacijentom, pregleda i pregleda ultrazvukom, kao i nakon odrađenih laboratorijskih analiza. Ako je to neophodno lekar će vas uputiti da odradite i neku dodatnu dijagnostiku.
Lečenje uvećane prostate
U zavisnosti od stanja u kom se nalazite lekar će odrediti terapiju, a u obzir će uzeti ako imate i neke druge zdravstvene tegobe. Ključno je redovno praćenje stanja, uzimanje propisanih medikamenata, promena načina života, i u nekim slučajevima i operacija. U terapiju se uključuju lekovi koji dovode do opuštanja zida mokraćne bešike i obezbeđuju slobodno oticanje mokraće. Alfa – blokatori i inhibitori 5 alfa reduktaze, opuštaju mišiće i dovode do smanjenja prostate. U isto vreme dovode do boljeg protoka urina. Mnogi muškarci koriste i lekove na bazi biljnih ekstrakata, ali to bi trebalo činiti samo uz konsultacije sa lekarom. Ako lekovi ne pomognu tu je operacija, a sam izbor hirurškog zahvata zavisi od veličine, oblika ali i od tegoba koje se javljaju kod pacijenta. Ako imate pojavu krvi u mokraći, inkontinenciju, zadržavanje mokraće, kamen u bešici, kao i smanjenu funkciju bubrega, onda ćete biti pogodan pacijent za operativni zahvat.
Upala prostate ili prostatitis
Zapaljenje prostate, odnosno prostatitis prati veoma bolno i teško mokrenje, ali i jak bol u genitalijama i preponama. Postoje 4 vrste upale prostate i to:
- Asimptomatski inflamatorni prostatitis,
- Akutni bakterijski prostatitis,
- Hronični bakterijski prostatitis,
- Sindrom hroničnog karličnog bola.
U zavisnosti od uzroka razlikuju se i ove 4 vrste. Asimptomatski prostatitis ne daje nikakve simptome i obično se otkriva tokom pregleda. Akutni bakterijski prostatitis je obično izazvan od strane bakterija koje dolaze iz reproduktivnog sistema. Hronični bakterijski prostatitis takođe potiče od bakterija i dešava se kada se akutni bakterijski prostatitis nije izlečio ili ako se ne unište sve bakterije. Sindrom hroničnog karličnog bola potiče od disfunkcije nervnog sistema, nepravilnog rada hormona, od doživljenog psihološkog stresa, ali i od neke infekcije u prošlosti. Lečenje može uključivati intravenske antibiotike, kao i druge lekove, kao što su lekovi protiv bolova.
Faktori koji povećavaju rizik za dobijanje kancera prostate
Rizik za dobijanje raka prostate raste sa godinama, a retko pogađa muškarce ispod 45 godina starosti. Genetske predispozicije takođe mogu biti faktor rizika, jer ako je nekom bliskom srodniku postavljena dijagnoza karcinoma prostate, rizik se značajno povećava. Isto tako, ukoliko u bliskoj porodici imate srodnike koji imaju ili su imali rak dojke, onda se takođe rizik za dobijanje raka prostate povećava.
Dokazano je da su crnci u najkritičnijoj grupi za dobijanje karcinoma prostate, a najmanji rizik imaju Azijati, i to se često povezuje sa njihovim načinom ishrane. Često konzumiranje alkohola, kao i cigareta i gojaznost često su okidač za dobijanje raka prostate, i uglavnom se on teško leči kod ovakvih pacijenata. U rizičnoj kategoriji su i one osobe koje rade na poslovima koji podrazumevaju izloženost raznim pesticidima, teškim metalima, kao i bojama i hemikalijama.